BASİRETLİ TACİR – 1
Kararlarla Öğrenelim

BASİRETLİ TACİR – 1

İDDİA

Başvuru sahibi itirazen şikâyet dilekçesinde:

İhale dokümanında ihale konusu iş kapsamında kullanılacak iş makinası ile araçların bir defaya mahsus dış giydirmelerinin, yedek parça, akaryakıt, tamir, bakım-onarım, sigorta ve diğer giderlerinin yüklenici tarafından karşılanacağı düzenlenmiştir. Ancak ihale dokümanında araçların bakım onarım periyotları ve lastik değişim dönemlerinin tespiti için araçların kat edecekleri kilometre ayrıca araçların dış giydirmelerinin kaç m² olacağının yanı sıra hangi nitelikte bir giydirme yapılacağı bilgisine yer verilmemiştir. İhale konusu iş kapsamında 150 araç çalıştırılacağı göz önüne alındığında, bu durumun teklif fiyatı oluşturulmasını engellediği görülmektedir. Dolayısıyla ihale dokümanında yalnızca araçların çalışma zamanlarının belirtilmesinin, teklif bedelinin belirlenmesinde yeterli olmadığı iddialarında bulunulmuştur.

KARAR

Başvuru sahibinin iddialarına ilişkin olarak:

Yapılan incelemede, ihale dokümanında ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçların kat edecekleri mesafelere ilişkin bilgilere yer verilmemiştir. Ancak bunun yanı sıra araçların toplam çalışma sürelerine ilişkin bilgilere yer verildiği ve Teknik Şartname’de işin kapsamının detaylı bir şekilde belirtildiği görülmektedir. Ayrıca yol listeleri ile bu yollara ait mesafe bilgileri ve haritalara yer verildiği, işin amacının Teknik Şartname’de belirtilen kapsamdaki işlerin yapılması olduğu için idarece araçların yapacağı kilometrelerin kesin rakamlarla ayrıca belirtilmesine gerek bulunmadığı anlaşılmaktadır. Her isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince, kendi tecrübeleri çerçevesinde, işin türü, miktarı ve işin yapılacağı yer gibi unsurları dikkate alması gerekmektedir. Böylece iş kapsamında kullanılacak bahse konu araçların periyodik bakımları ile lastik giderlerine ilişkin bir maliyet öngörebileceği varsayılmaktadır. Bu nedenle araçların iş kapsamında kat edecekleri toplam kilometre bilgisine ihale dokümanı kapsamında yer verilmemesinin teklif verilmesine engel oluşturmadığı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan, Teknik Şartname’de araçların dış giydirmelerinin sözleşme süresi boyunca bir defa yapılacağı belirtilmiştir. İhale konusu alanda faaliyet gösteren ve tecrübe sahibi olması beklenen istekliler tarafından işin gerekleri de değerlendirilerek ve araçların dış giydirmeleri için her bir aracın ebatları göz önünde bulundurularak ortalama bir maliyet hesabının yapılabileceği anlaşılmaktadır. Ayrıca sözleşme konusu işin gerçekleştirilmesine ve sözleşme konusu hizmetin yerine getirilmesine ilişkin Teknik Şartname’de belirtilen tüm giderlerin teklif fiyata dâhil olduğunun düzenlendiği anlaşılmıştır.
Yapılan inceleme neticesinde, başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Sıkça Sorulan Sorular

Basiretli tacir kimdir?

Basiretli tacir terimleri, ticari hayatta kalma, tedbir ve sorumluluk sahibi olarak hareket eden taciri tanımlar. Basiretli tacir; gelecekte karşılaşabileceği problemleri görebilen, sezgisi yüksek, attığı adımların akıbetinin nereye varacağını bilen kişiye denir.

Basiretli davranma kavramı nedir?

Günümüzde, “basiretli davranma” terimi, stratejik hareket kabiliyetine sahip olma şeklinde ifade edilmektedir. Bu ifade, seziş, anlayış, kavrayış, uyanıklık ve uzak görme gibi anlamlara gelirken, günümüz koşullarında en uygun ifade stratejik hareket kabiliyetidir.

 

Basiretli bir iş adamı nasıl hareket eder?

Basiretli iş adamı gibi hareket etmek,“bugünün ve istikbalin piyasa durumunu tacirin işlemi yaptığı sırada göz önünde tutması” demektir. Buna benzer başka bir tarife göre de, basiretli hareket etmek, “bugünün ve geleceğin koşullarını gerçek ve ölçülü bir şekilde değerlendirebilmektir.

Sıradan bir esnafın basiretli olması gerekir mi?

TTK m.18/II’ ye göre, “Her tacirin, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli iş adamı gibi hareket etmesi gerekir”.