Kararlarla Öğrenelim

İHALE İPTAL NEDENLERİ – 1

İDDİA

Başvuru sahibi itirazen şikâyet dilekçesinde:

27.01.2022 tarihinde kendilerine tebliğ edilen ihale komisyonu kararına göre, ihaleye katılan tek istekli olarak teklif verdikleri ancak teklifin kısım bazında incelenmesi sonucunda piyasa fiyatının üzerinde olduğu ve ihaleye katılan tek istekli olması dolayısıyla rekabetin oluşmadığı gerekçesiyle ihalenin iptal edildiği, 4734 sayılı Kanun’un 39’uncu maddesinde ihalenin iptaline ilişkin olarak idareye takdir yetkisi verilmiş olsa da söz konusu takdir yetkisinin sınırsız olmadığı, ihalenin 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan rekabet ilkesine aykırılık teşkil eden iptalinin somut gerekçelere dayandırılması gerektiği, mevcut ekonomik şartlardan dolayı ihaleye katılan istekli sayısının azlığı ya da çokluğunun ihalede rekabetin sağlanmadığına gerekçe oluşturmayacağı ve ihalenin kendi şartları içerisinde değerlendirilmesi gerektiği,

Başvuru konusu ihalenin üç kısımdan oluştuğu ve rekabete açık olduğu, ayrıca her kısım içerisindeki malzemelerin farklı üretici ve tedarikçilerden alınması sebebi ile fiyat teklifinin toplam fiyat üzerinden değerlendirilmesi gerektiği, yaklaşık maliyetin piyasa araştırması yapılarak belirlenmesi dolayısıyla sundukları teklifin piyasa fiyatları ile orantılı ve uyumlu olduğu, söz konusu ihalenin ikinci kez yapıldığı ve ilk ihalenin de aynı gerekçelerle iptal edildiği, ancak üçüncü kez gerçekleştirilecek olan ihalede ülkenin bulunmuş olduğu ekonomik şartlardan dolayı daha düşük teklif alma imkânının bulunmadığı iddiasına yer verilmiştir.

KARAR

Başvuru sahibinin iddialarına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre yapılan ihalelerde ihalenin iptali hususunda ihale komisyonlarına ve dolayısıyla idarelere takdir yetkisi tanınmakla birlikte, bu takdir yetkisinin mutlak ve sınırsız bir yetki niteliğinde olmadığı, takdir yetkisinin anılan Kanun’un temel ilkelerine uygun şekilde, kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek kullanılması ve somut olaya ilişkin koşulların dikkate alınarak karar verilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

Şikayete konu ihalede 4 adet doküman indirildiği ve ihaleye tek istekli olarak başvuru sahibi tarafından teklif verildiği, ancak ihaleye tek isteklinin teklif veremeyeceği hususunda kamu ihale mevzuatında herhangi bir hüküm bulunmadığı bu nedenle ihaleye tek istekli tarafından teklif verilmesinin rekabetin oluşmadığı anlamına gelmeyeceği, anılan ihalenin üç kısımdan oluştuğu ve başvuru sahibi tarafından her bir kısım için ayrı ayrı teklif verildiği, söz konusu tekliflerin idare tarafından hesaplanan yaklaşık maliyet tutarının altında olduğu, mevzuat gereğince kısmi teklife açık ihalelerde teklif değerlendirmesinin kısım bazında yapılması gerektiği,

Ayrıca idare tarafından yaklaşık maliyet hesaplaması yapılırken başvuru sahibi isteklinin de aralarında bulunduğu ihale konusu işte faaliyet gösteren üç firmadan teklif alarak piyasa araştırması yapmış olduğu, ayrıca ihalenin teklif değerlendirilmesi aşamasında idare tarafından tekrar bir piyasa araştırılması yapılmasının mevzuata uygun olmadığı, tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde idarenin ihalenin iptal kararının iptal edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Sıkça Sorulan Sorular

 

Hangi hallerde ihale iptal edilir?

4734 sayılı Kanunun 16. maddesi uyarınca, ihale saatinden önce ihalenin iptal edilebilmesi için iki durum söz konusudur:

  • İdare, ihalenin gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığına veya hukuki veya teknik sebeplerle ihalenin avantajlı sonuçlanmasının beklenmediğine kanaat getirirse, ihaleyi iptal edebilir.
  • İhale dokümanlarında, ihaleyi yapmanın imkânsız hale gelmesine veya düzeltilemeyecek derecede ciddi sorunların olduğu tespit edilirse, ihale iptal edilebilir.

İhale ne zaman iptal edilebilir?

İhale, ihale yetkilisi tarafından ihale kararının ardından en geç beş iş günü içinde, 4734 sayılı Kanun’un 40’ıncı maddesi gereği gerekçesi açık bir şekilde belirtilerek iptal edilebilir. Bu süre içinde, ihale yetkilisi iptal kararını gerekçesiyle birlikte açıkça ifade etmeli ve ilgili taraflara bildirmelidir. Bu şekilde, ihale sürecinde şeffaflık ilkesine uygun bir şekilde hareket edilir ve tüm tarafların hakları korunmuş olur.

İhaleyi kim fesheder?

Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 19, 20 ve 21. maddeleri, fesih işlemlerini düzenlemektedir. Bu maddelere göre, sözleşmeler idare ve yüklenici tarafından, sürelerinin tamamlanması veya sözleşmeye uygun şekilde ifa edilmemesi durumunda fesih yoluyla sonlandırılır.